فن کویل ها با توجه به محل و نحوه ی نصب و استقرار آنها نامگذاری می شوند. بعنوان مثال: فن کویلی که بر روی زمین نصب می شود فن کویل زمینی (یا دکوراتیو) گفته می شود. اصطلاحا چون فن کویل زمینی بخشی از دکوراسیون محسوب می شود از آن بعنوان فن کویل دکوراتیو نیز نام برده می شود.حال اگر فن کویلی بر روی دیوار نصب شود بدان فن کویل دیواری گفته می شود. در ادامه توضیحات بیشتر داده می شود.

شکل - فن کویل زمینی بخشی از دکور محسوب می شود و به همین دلیل دکوراتیو نیز نامیده می شود.

 فن کویل زمینی یا دکوراتیو بر روی زمین قرار می گیرد(با یا بدون پایه) که در صورتی که بدون پایه باشد ، دزر بالای قرنیز(5 الی 10 سانتیمتر بالاتر از کف) به دیوار بولت می شود. علاوه بر آن دسته بندی های دیگری نیز فن کویل زمینی دارد. بعنوان مثال درصورتی که سطح فن کویل(در قسمت دهش) شیب دار باشد(45 درجه عموما) به آن فن کویل زمینی شیبدار (یا مورب زن)گفته می شود. با این تعریف فن کویل زمینی که بدون پخ باشد به آن بالا زن (عمود زن) نیز گفته می شود. به شکل ها توجه فرمایید.

شکل – فن کویل زمینی بون / با پایه و مکش از زیر و مکش از جلو اکسون

آیا غیر از پایه ها در شکل فوق متوجه مورد اختلاف دیگری بین فن کویل ها می شوید؟

گفتیم که فن کویل ها هوای محیط را مکیده و آن را با گذراندن از روی کویل سرد یا گرم (بنا به فصل مورد استفاده) می کنند و به محیط باز میگردانند در حقیقت یک نوع سیرکولاسیون اتفاق می افتد.

پس از عبور هوا بر روی فیلترهای فن کویل (که در محل مکش و ورودی هوا به دستگاه (پیش از کویل دستگاه )نصب می شود) هوای مکیده شده توسط فن از محیط بر روی کویل (سرد یا گرم) هدایت شده و هوای مکش شده را سرد و گرم می کند و با عبور از دریچه ی فن کویل ،هوای محیطی که در آن قرار دارد راسرد یا گرم می کند.

شکل- نحوه کار فن کویل(درحالت سرمایش کار می کند)

فن کویل های زمینی درای ترموستات سرخود می باشند. البته این بدان معنا نیست که نمی توان از ترموستات دیواری برای آنها استفاده کرد.

ترموستات چیست؟

 ترموستات ابزاری است که جهت کنترل دما ، روشن و خاموش کردن فن کویل ، تنظیم درجه ی محیط وسرعت فن (سه دور: کند ، متوسط و تند) در فن کویل را برعهده دارد . ترموستات ها دارای انواع مختلفی هستند مانند: دستی  یا مکانیکی ، دیجیتال و از بسیار ساده که بدون نمایشگر و فقط وظیفه ی روشن و خاموش و کنترل سه دور فن تا مدل های بسیار پیشرفته و دارای ماژول های کنترلی بیشتر مانند:نمایشگر رنگی تاچ، تایمر و مود چهار فصل و ....و طبیعطا با قیمت های مختلف در دسترس هستند.

همان طوری که گفته شد: فن کویل fan coil  از دو بخش اصلی فن (fan) و کویل (coil) تشکیل شده است. علاوه بر فن و کویل ، الکتروموتور ،فیلتر و تشت تقیر یا درین نیز از دیگر  بخش های اصلی فن کویل می باشند.

فیلتر:

فن fan:

وظیفه ی فن در فن کویل ایجاد و تولید جریان هواست ، هوا توسط فن از محیط (منظوز فضا، اتاق ، سالن و...که فن کویل در آن نصب شده است ) مکیده شده و باگذر از روی سطح کویل coil سرد یا گرم شده ( بسته به فصلی که مورد استفاده قرار می گیرد) و یا بعبارت دیگر بار گرمایشی یا سرمایشی تولید شده در کویل را برداشته و به محیط منتقل می کند و باعث گرم یا سرد شدن محیط می گردد.

فن سانتریفیوژ

فن تانژانتی

شکل - فن های مورد استفاده در فن کویل های زمینی

فن سانتریفیوژ :

در فن کویل های سقفی (بدون کابین یا کابین دار) و همچنین فن کویل های زمینی وکانالی (داکت فن کویل ) نیز از فن های سانتریفیوژ استفاده می شود.

فن تانژانتی:

در فن کویل های دیواری و یا حتی فن کویل های زمینی و سقفی توکاری که بخواهند ارتفاع فن کویل را به میزان قابل توجهی کاهش دهند از فن های تانژانتی استفاده می کنند لازم به ذکر است که فن های تانژانتی عموما از جنس ABS می باشند چراکه استفاده از ورق های فولادی گالوانیزه به دلیل طول زیاد این نوع فن ها به مرور زمان سبب دفرمگی در قسمت میانی می شود.

فن های تانژانتی در برخی مدل های کاستی یک طرفه و مدل کاستی یکطرفه طرح اسلیم اکسون نیز استفاده می شوند.

فن های سانتریفیوژ از نظر جنس و متریال به دو دسته تقسیم می شوند:

الف: فن سانتریفیوژگالوانیزه:

فن های فولادی گالوانیزه از متداولترین نوع فن های مورد استفاده می باشند مزیت اصلی آنها عدم دفرمگی حرارتی و خوردگی در مناطقی که رطوبت بالاست می باشد.

شکل – فن سانتریفیوژ گالوانیزه

ب: فن سانتریفیوژ ABS:

در صورت استفاده از فن های پلاستیکی غیر استاندارد دفرمگی بر اثر حرارت خصوصا در مواردی که کویل در  پشت فن قرار گیرد حتمی خواهد بود

شکل – فن سانتریفیوژ ABS

محافظ فن Fan Deck:

جهت محافظت از فن های فن کویل یک کابین  در اطراف هر فن جهت محافظت و کنترل بهتر مکش و دهش هوا در فن کویل های زمینی نصب شده است. این کابین فن می تواند از جنس ورق گالوانیزه یا پلاستیک abs  نیز باشد.  Fan deckدر مدل های زمینی، سقفی توکار و کانالی (داکت) نیز وجود دارد.

شکل – محافظ یا گارد فن FAN DECK پلاستیک ABS

شکل – محافظ یا گارد فن FAN DECK گالوانیزه

کویل COIL:

کویل یک نوع مبدل حرارتی ست که از صفحات آلومینیومی و لوله های مسی که ضریب انتقال حرارت بالایی دارند ساخته می شود. علاوه بر آلومینیوم و مس که در فن کویل ها متداول است می توان از لوله های مسی و صفحات مسی بجای آلومینیوم نیز استفاده کرد. دلیل استفاده از این دو فلز راندمان خوب انتقال حرارتی آنها و قیمت مناسب آنها در برابر سایر فلزات مشابه از نظر ضزیب انتقال حرارتی می باشد. لازم به ذکر است چون تمرکز بر روی معرفی فن کویل است و بخش های آن لذا مطالبی که ارایه می شوند نیز با تمرکز بر بحث هستند. بعنوان مثال می توان در یونیت هیتر هایی که بجای آب گرم بخار داغ با فشار بالا در لوله های کویل آن جریان دارد دیگر نمی توان از لوله ی مسی استفاده کرد برای کویل .لذا از لوله های فولادی مانیسمان(بدون درز) استفاده می شود چرا که فشار بخار بسیار بالاست و سبب پارگی لوله ی مسی کویل خواهد شد و حی از لوله های بدون درز نیز استفاده می شود.

شکل – صفحات آلومینیومی کویل که به این صفحات فین FIN گفته می شود

شکل – صفحات آلومینیومی کویل که به این صفحات فین FIN وبخاطر روکش آبی رنگ هیدروفیلیک بر روی آنها BLUE FIN گفته می شوند

الکترو موتور Fan Electro motor

الکترو موتورها ی متداول که بعنوان گزینه اصلی بر روی فن کویل ها قرار میگیرد آسنکرون هستند.

بدین معنی که دارای سیم پیچ هسته ، روتور و استاتور هستند و حرکت بر اثر میدان مغناطیسی ناشی از سیم پیچ ایجاد می شود.این الکترو موتورها تک فاز و عموما سه سرعته می باشند و در فن کویل های اروپایی نوع شش سرعته نیز دارند . که شما می توانید از این شش حالت سرعت الکتروموتور ، سه سرعت را گزینش کنید بعنوان سرعت های کند، متوسط و تند. الکترو موتور ها مجهز به لرزه گیر جهت کنترل و خنثی کردن لرزش ایجاد شده ناشی از حرکت اولیه و توان موتور می باشند.

شکل – الکترو موتورهای آسنگرون تک فاز سه سرعته

تشت کندانس condensing pan:

درحالت کارکرد سرمایشی دستگاه ، رطوبت محیط بر روی فین های کویل سرمایشی چگالیده و مایع می شود و در تشت درین آب جمع می شودو وآب کندانس در تشتی جمع می شود که به آن تشت درین یا کندانس یا تقطیر گفته می شود . در فن کویل هایی که تشت درین آنها بصورت ثقلی عمل می کند نیازی به پمپ نیست . تشت تقطیر در فن کویل های زمینی بصورت ثقلی می باشد. بدین معنی که در کف تشت درین شیب بسیار ملایمی در جهت اتصال لوله درین ایجاد شده است که کندانس اسجاد شده لدان سمت بر اثر وزن سقلی خود حرکت می کند.

سیستم کنترل control systems:

فن کویل های زمینی درای ترموستات سرخود می باشند. البته این بدان معنا نیست که نمی توان از ترموستات دیواری یا ریموت کنترل برای آنها استفاده کرد.

کنترل فن کویل های زمینی توسط کلید سلکتوری (روشن/خاموش/ تند کند متوسط)  یا ترموستات اتاقی و بعضا ریموت کنترل انجام می شود.  ولی استفاده از ترموستات اتاقی و سری کردن آنها در فضاهای بزرگ نیز امکان پذیر و مورد استفاده است. می توان از دو مدل ترموستات مکانیکی و ترموستات الکترونیکی دارای نمایشگر استفاده نمود. برای اتصال به سیستم های هوشمندساختمان bms می توان با نصب بردهای الکترونیکی بصورت شبکه ای ویا بصورت هاست و شبکه نیز کنترل نمود که موارد انتخابی اکثر فن کویل ها مشابه هم بوده و نظرات تکنیکی مشتریان قابل اعما است.

در صورت نیاز به مطالعه ی بیشتر به بخش مقالات و مقاله ی فن کویل چیست را مطالغه فرمایید . در این مقاله بصورت مفصل به انواع فن کویل ها و مدل های مختلف آن وتمامی اصطلاحات فنی و تخصصی مربوطه اپرداخته شده است.